Zasady postępowania medycznego w łagodzeniu bólu porodowego obowiązujące
w Szpitalu Powiatowym im. prof. Romana Drewsa w Chodzieży.
Kobieta rodząca przyjmowana do oddziału w celu odbycia porodu otrzymuje wyczerpującą informację o dostępnych w zakładzie opieki zdrowotnej metodach łagodzenia bólu porodowego.
Osoby sprawujące opiekę nad rodzącą uzgadniają z nią sposób postępowania mającego na celu łagodzenie bólu porodowego, z uwzględnieniem sytuacji klinicznej oraz gradacji metod dostępnych i stosowanych w jednostce. Osoby prowadzące poród zapewniają aktywne wsparcie przy zastosowaniu wszystkich metod łagodzenia bólu porodowego.
Podejmowane działanie mające na celu łagodzenie bólu porodowego oraz ocena stanu rodzącej
i płodu odnotowywane są w karcie obserwacji przebiegu porodu.
Metody łagodzenia bólu porodowego :
1. Niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu :
- utrzymanie aktywności fizycznej rodzącej poprzez przyjmowanie pozycji zmniejszających odczucia bólowe.
Innymi zalecanymi formami aktywności są min : spacer , kołysanie się, przyjmowanie pozycji kucznej lub pozycji wertykalnych z wykorzystaniem sprzętów pomocniczych : gumowa piłka, worek ssako, materac - techniki oddechowe i relaksacyjne – oddychanie torem przeponowym synchronizowane z przebiegiem fali skurczowej
- muzykoterapia
- masaż relaksacyjny – wykonany najczęściej przez osobę bliską towarzyszącą kobiecie w trakcie porodu lub położną
- przeciwucisk – metoda zbliżona do masażu polegająca na wykonywaniu w określonychokolicach ciała silnego ucisku trwającego tyle samo czasu co skurcz mięśnia macicy
- ciepłe lub zimne okłady w okolicach odczuwania bólu / okolica lędźwiowo-krzyżowa i podbrzusze
- przezskórna stymulacja nerwów / Transcuteneous Electrical Nerve Stimulation – Tens
- imersja wodna
2. Farmakologiczne metody łagodzenia bólu mające udokumentowaną skuteczność kliniczną w łagodzeniu bólu porodowego :
- dożylne lub domięśniowe stosowanie opioidów
- analgezja wziewna mieszaniną 50% podtlenku azotu i 50% tlenu
Zastosowanie farmakologicznych metod łagodzenia bólu porodowego wymaga w czasie stosowania tych metod nadzoru lekarza lub położnej oraz dodatkowego monitorowania rodzącej i płodu.
- u rodzącej :
Ocenę funkcji układu oddechowego w tym liczby oddechów oraz wysycenia krwi tętniczej tlenem / saturacja / uwzględniającą rodzaj zastosowanego opioidu i drogi jego podania oraz pulsoksymetrię przez 6 godzin od ostatniej dawki stosowanego opioidu.
Ocenę funkcji układu krążenia obejmującą pomiary ciśnienia tętniczego i tętna nie rzadziej niż co 1 godzinę, a w uzasadnionych przypadkach odpowiednio częściej. - u płodu :
Ocenę czynności serca płodu co 15 minut.
Leki z grupy opioidów stosowane w łagodzeniu bólu porodowego:
Lekiem opioidowym stosowanym w celu złagodzenia bólu porodowego jest Meperydyna lub Norpetydyna – stosowana w dawce od 1-1,5mg/kg maksymalnie 150mg domięśniowo lub dożylnie / bolus /. Dostępny lek – Dolcontral 50mg/1ml – ampułki 2 ml.
Wziewna analgezja mieszaniną 50% podtlenku azotu i 50% tlenu :
Pełną analgezję z zastosowaniem mieszaniny w/w gazów pacjentka osiąga po 50 sekundach od inhalacji. Rodząca sama decyduje o potrzebie złagodzenia bólu przy wdychaniu kolejnej objętości gazu. Inhalacja nie znosi całkowicie bóle ale zdecydowanie poprawia samopoczucie rodzącej.